Alles wat je moet weten over de tijgermug in Nederland
24 June 2022
Europa is intussen ‘s zomers redelijk in de ban van de Aziatische tijgermug. Aziatisch, dat is mijlenver weg en dit geniepige prikkertje zou daarom niet verdacht stil in ons landje rond moeten vliegen, maar dat doet ie dus wél. Stil, want hier is het eerste feitje: de tijgermug zoemt niet! Fijn, dan lig je er ook niet wakker van. Nee, alleen maakt dit het ook een beetje een sluipmoordenaar. In Nederland gelukkig niet snel letterlijk, dus laten we het houden op ‘sluipsteker.’ Feit is dat je de aanwezigheid van een tijgermug in het donker niet kunt opmerken. Wel kunnen wij je via deze blog alle belangrijke feiten vertellen, zodat je goed geïnformeerd en alert de zomer in gaat.
Hoe komt de tijgermug in Nederland?
De tijgermug in Nederland is meegereisd vanuit het buitenland, via import van autobanden en Afrikaanse kamerplanten of via campers/caravans. Intussen is er al aardig wat populatie in bijvoorbeeld Spanje en Frankrijk, dus inmiddels kan de tijgermug ook via Europese landen ons land binnen komen.
Hoe kan ik een tijgermug herkennen?
De tijgermug herkennen is een hele belangrijke basis: voor jezelf, maar ook om deze te kunnen melden bij het NVWA. Verderop kun je lezen waarom we worden opgeroepen het te melden en wat je het beste met de tijgermug kunt doen.
Beeld: ©NVWA. Bovenste onze inheemse mug, onderste de tijgermug.
Een tijgermug herkennen kun je doen door de volgende pijlers te screenen:
• Kleuren: De tijgermug is zwart met een wit streepje op het smalle ruggetje en ook witte streepjes op de pootjes. Het uiteinde van de pootjes is wit (opvallend kenmerk).
• Grootte: ironisch genoeg is de tijgermug juist piepklein: 2 mm tot 1 cm. Mannetjes (die niet steken) zijn 1/5 kleiner dan de vrouwtjes. Voor je idee: onze inheemse mug past staand op de dunne poten precies op een 10 eurocent muntje, de tijgermug is daar ongeveer de helft van.
• Kop: de vrouwtjes tijgermuggen, die als enige steken, hebben een relatief klein kopje met harige ‘antennes’ erop. De mannetjes tijgermug, die niet steekt, is vele malen hariger. De antennes lijken samen wel een klein veertje op diens kop. De ogen van een tijgermug zijn vrij groot en goed zichtbaar en zwart.
• Borst: net als bij de inheemse mug verdikt en het meest opvallende deel, ook deze heeft een witte streep.
• Geluid: in tegenstelling tot onze inheemse muggen, zoemt de tijgermug niet.
• Activiteit: inheemse muggen gaan vooral vanaf de schemer over tot steken, de Aziatische tijgermug steekt ook overdag.
Hoe kan ik een tijgermug beet herkennen?
Ook dat is een belangrijke vraag om te beantwoorden: hoe kun je een tijgermug beet herkennen? Het is niet zeker dat elk lichaam exact hetzelfde reageert op een tijgermug beet, maar wel zijn de volgende kernmerken veel voorkomend:
• Hevige jeuk, veel intenser dan van een inheemse mug
• Vrij grote, rode bult
• Optreden van zwelling op de plek van de beet
• Het ontstaan van een schijf rondom de bult, zonder ringen
Is een tijgermug gevaarlijk voor mensen of dieren?
De tijgermug beet zelf is niet gevaarlijk, het gaat om de ziektes waarmee je geïnfecteerd kunt raken. Ook is er kans op overdracht van parasieten (wormen).
Tijgermug ziekte - Mens
De tijgermug ziektes gaan vooral om:
• dengue (knokkelkoorts)
• chikungunya
• Westnijlziekte
• zikakoorts,
Het kunnen echter nog diverse andere infectieziekten betreffen. Lees jezelf in over de verschijnselen en raadpleeg een arts als je een tijgermug beet vermoedt en/of in tropische landen bent geweest.
Geen tropische ziekte blijvend in Nederland
Een tijgermug beet kan bij overdracht van een ziekte gevaarlijk zijn voor kwetsbare mensen, wiens lichaam niet goed opgewassen is hiertegen. In Nederland is de kans dat een tijgermug gevaarlijk is klein, omdat tropische ziekten hier nauwelijks tot niet in ons lichaam zitten en anders niet blijven. De tijgermug kan ze dan ook niet overdragen. Als een tijgermug al besmet is, duurt het enkele dagen voor het actief is, dan moet de besmette tijgermug nog iemand steken en dan moet dat nog verder overgedragen worden. Niet elke beet draagt een ziekte over. Wél draagt een vrouwelijke besmette tijgermug de ziekte over op het nageslacht.
De kans dat de tijgermug gevaarlijk is in relatie tot ziek worden is bij ons momenteel niet groot, de kans op overlijden is nog kleiner.
Dieren
Voor dieren gaat het om het overdragen van parasieten. Dieren worden door mannetjes tijgermuggen gestoken. Voor de hond is er bijvoorbeeld kans op overdracht van hartworm. Dat moet snel aangepakt worden. Houd je huisdieren altijd in de gaten en raadpleeg bij afwijkingen aan gedrag, uithoudingsvermogen, voedingsfrequentie en gewicht altijd een dierenarts.
Tijgermug parasieten – Mens
Voor de mens planten lang niet alle door een tijgermug overgedragen parasieten zich voort in ons lichaam, we lopen niet heel snel gevaar. Parasieten zijn ook goed te behandelen, dus let eventueel op symptomen. Wel is er een wormvariant die verstoppingen kan veroorzaken in ons lymfestelsel.
Bestrijdt onze overheid de tijgermug in Nederland?
Ja, in samenwerking met instellingen als het NVWA wordt er van alles gedaan om de populatie tijgermuggen in Nederland laag te houden en ontwikkeling van larven tegen te gaan.
• Bij import wordt er aandacht aan besteed.
• Ook is er een biologisch bestrijdingsmiddel gecreëerd, een bacterie, die andere organismen in water met rust laat, maar muggenlarven vernietigt. In gebieden waar meldingen zijn gedaan van de tijgermug en in diverse stilstaande wateren waar de tijgermug goed kan gedijen, wordt dit biologische bestrijdingsmiddel toegepast.
• Er blijft onderzoek gaande rondom de tijgermug
• Er zijn campagnes in te zetten om het volk meer alert te maken op de tijgermug en diens habitat en mogelijke gevolgen.
Wat kan ik zelf doen om de tijgermug te weren?
Net als inheemse muggen heeft de Aziatische tijgermug stilstaand water én bloed nodig om eitjes te leggen. Het bloed is nodig om eiwitten binnen te krijgen, de bouwstoffen voor de ontwikkeling van eitjes.
Voorkom zo veel mogelijk ‘maaltijden’ door:
• Ramen en deuren in de zomer gesloten te houden.
• Horren effectief te gebruiken.
• Plekken met veel muggen te vermijden.
• Ruime hoeveelheden DEET te smeren
Zonder bloedmaaltijd is er geen voortplanting. De tijgermug leeft echter niet van bloed, voedsel voor dit beestje is nectar. Voorkom ook dat de tijgermug met gemak een broedplaats kan vinden:
• Vermijd plasjes stilstaand water: geen ton, bak, emmer, lege autoband, etc.
• Dek je tuinzwembad af
• Let op dakgoten met water
• Reinig en ververs regelmatig waterbakken die buiten staan voor huisdieren
Tijgermug melden is verstandig
Een laatste onderdeel van de tijgermug weren en bestrijden in Nederland, is het te melden als je er een gesignaleerd hebt/denkt te hebben. Een tijgermug melden is waartoe we opgeroepen worden. Melden kan via dit formulier van het NVWA. Het verzoek is om als volgt te handelen als je denkt een tijgermug te hebben gezien, of nog in je bereik hebt:
• Vang de mug in een glazen potje of dood het.
• Maak daarna tegen een neutrale achtergrond een zo duidelijk mogelijke foto
• Stuur deze op naar het NVWA
• Beschrijf in welk gebied de tijgermug ontdekt is
• Bewaar de mug
• Laat gegevens achter waardoor het NVWA je kan contacteren
• Overhandig zo gewenst de (tijger)mug aan het NVWA voor laboratorisch onderzoek.
